Tiên Lãng là huyện thuần nông, điều kiện kinh tế còn nhiều khó khăn hơn so với các địa phương khác trên địa bàn thành phố. Cùng với quá trình đổi mới, những khiếm khuyết, mặt trái của kinh tế thị trường tác động không  nhỏ tới mọi mặt đời sống, gián tiếp tạo điều kiện cho những hủ tục lạc hậu, tệ mê tín dị đoan sinh sôi, nảy nở, ảnh hưởng đến nền văn hóa cộng đồng vốn mang tính chất truyền thống tốt đẹp lâu đời.

Thực hiện chỉ thị số 27 của Bộ chính trị Khóa VIII về thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội và Chỉ thị số 15 của BTV Thành ủy khóa XI về thực hiện nếp sống văn hóa, thực hành tiết kiệm trong việc cưới, việc tang, lễ hội và bài trừ mê tín dị đoan, 15 năm qua, bằng sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, huyện Tiên Lãng đã đạt được nhiều kết quả nổi bật, tệ phô trương, lãng phí, mê tín dị đoan bị lên án, loại bỏ nhiều hủ tục lạc hậu, xuất hiện, nhiều cách làm hay, mô hình mới trong việc cưới, việc tang được nhân rộng.

Xác định tầm quan trọng trong việc triển khai, thực hiện chỉ thị của Trung ương, thành phố, Huyện ủy, UBND huyện chủ động tổ chức quán triệt tới các ban, ngành đoàn thể, các xã, thị trấn, chỉ đạo đơn vị cơ sở nhanh chóng xây dựng kế hoạch, tổ chức tuyên truyền rộng rãi bằng nhiều hình thức sinh động phong phú đến cán bộ, đảng viên, các tầng lớp nhân dân như tổ chức các chương trình văn nghệ, thi hùng biện, thi đội thông tin lưu động, kẻ vẽ pano, treo khẩu hiệu, biểu diễn các vở kịch như Hiếu, hỉ tâm tình, Chuyện cưới … thu hút hàng ngàn lượt người xem. Đài phát thanh huyện, đài truyền thanh các xã, thị trấn tăng cường thời lượng phát sóng, mở các chuyên mục, chuyên đề tuyên truyền về các chỉ thị, chính sách, quy định của Đảng, Nhà nước, biểu dương điển hình tiên tiến, lên án, phê phán các thói hư tật xấu, tệ nạn xã hội, hủ tục lạc hậu, định hướng dư luận trong việc thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang. Ban chỉ đạo Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa huyện chỉ đạo, hướng dẫn các xã, thị trấn tổ chức sơ kết thực hiện chỉ thị, đưa việc thực hiện chỉ thị vào hương ước xây dựng làng văn hóa, vào nhiệm vụ xây dựng gia đình văn hóa, qua đó cụ thể hóa các chỉ thị của Đảng, quy định của nhà nước trở thành quy định cụ thể của làng, khu dân cư. Qua 15 năm chỉ đạo, tổ chức thực hiện chỉ thị của Trung ương, Thành ủy, việc cưới, việc tang trên địa bàn huyện có sự chuyển biến rõ nét, cụ thể.

Trong việc cưới, việc đăng ký kết hôn, trao giấy đăng ký tại trụ sở UBND thực hiện theo đúng quy định, không có tình trạng tảo hôn. Nhiều đám cưới không còn sử dụng nhạc sống, đội nhạc cưới mà thay vào đó bằng hát Karaoke, sinh hoạt văn nghệ. Số lượng mâm cỗ giảm từ chỗ phổ biến là 80 – 100 mâm, xuống còn 40 – 50 mâm, hạn chế mời chào thuốc lá. Không có hiện tượng thách cưới, nghi thức chạm ngõ, dạm ngõ, xin cưới, đón dâu, tổ chức hôn lễ gọn nhẹ, đơn giản, từng bước loại bỏ hủ tục như xem tuổi, tế sống bố mẹ, xem ngày giờ… Đoàn thanh niên tổ chức hàng chục đám cưới theo nếp sống mới, thói đua đòi phô trương trong ăn hỏi, đón dâu bị lên án, phê phán.

Về việc tang, việc ăn uống lãng phí giảm dần, tuần đầu, 49, 100 ngày tổ chức trong nội bộ gia đình, không còn việc ăn uống dài ngày. Các đám tang thực hiện nghiêm túc việc không ca kèn quá 22h đêm, trước 5h sáng, tang phục giản đơn, các nghi lễ, quy trình lễ tang ngắn gọn, nhiều hủ tục lạc hậu từng bước bị loại bỏ như lăn đường, cúng trừ trùng, đội mũ rơm, thắt dây rơm, đi giật lùi. Hiện tượng khóc thuê, số lượng vòng hoa giảm. Nhiều xã, thị trấn xây dựng quy định cụ thể trong tổ chức lễ tang, quy định hoạt động của đội nhạc tang, thành lập đội quản trang, thành lập ban tang lễ nhân dân, dành đất quy hoạch nghĩa trang nhân dân có hung táng, khu cát táng, quy định quàn thi hài không quá 36 tiếng. Một số địa phương có nghị quyết chuyên đề về thực hiện nếp sống văn minh, thực hành tiết kiệm trong việc tang và thực hiện đạt kết quả tích cực, được nhân dân đồng tình ủng hộ như xã Đại Thắng, Hùng Thắng, Bắc Hưng, Vinh Quang, Quyết Tiến.

Qua đánh giá chung, những mô hình chỉ đạo điểm đã cơ bản phát huy tác dụng, từng bước được nhân rộng như tổ chức việc tang của xã Vinh Quang, việc cưới tại xã Cấp Tiến, Kiến Thiết, nhiều làng văn hóa là những điển hình trong thực hiện nếp sống văn minh, thực hành tiết kiệm như làng Bắc Phong xã Kiến Thiết, làng Để Xuyên, Trâm Khê xã Đại Thắng, Lai Phương xã Tiên Thanh, Lộc Trù xã Tiên Thắng…

Tuy nhiên, cũng phải thẳng thắn nhìn nhận vào một số tồn tại, hạn chế của Tiên Lãng trong thực hiện nếp sống văn minh, thực hành tiết kiệm như nhận thức của một bộ phận cán bộ, đảng viên, nhân dân mang nặng tâm lý trả nợ miệng, phú quý sinh lễ nghĩa vẫn tổ chức đám cưới, đám tang rình rang, phô trương...Một số hoạt động mê tín dị đoan như xem bói, xem tướng, gọi rí, xóc thẻ hay xây mồ mả tuỳ tiện, lập mộ giả để chiếm đất có dấu hiệu xuất hiện trở lại tinh vi, rộng rãi hơn... để việc thực hiện nếp sống văn minh,thực hành tiết kiệm trong việc cưới, việc tang, lễ hội đi vào thực chất và mang tính chất phổ biến hơn, thời gian tới, huyện Tiên Lãng tiếp tục nâng cao năng lực lãnh đạo, chỉ đạo điều hành của các cấp ủy chính quyền, phát huy tính tiền phong gương mẫu của cán bộ, đảng viên và tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, thay đổi nhận thức của các tầng lớp nhân dân, đưa tiêu chí thực hiện nếp sống văn minh là tiêu chí đánh giá, bình xét các danh hiệu thi đua trong các phong trào cơ sở./.